نور در دکوراسیون داخلی
آسایش موجود در یک فضا غالبا از طریق حواس سنجیده میشود که به اندازه ویژگی های دیداری آن اهمیت دارد. در یک روز سرد زمستانی، گرمای اتاق با عواملی نظیر نور، دما، میزان رطوبت و جریان هوا تأمین می شود و از آنجاکه نور، طبیعی یا مصنوعی، بر کلیه نمودهای یک محیط داخلی اعم از کاربردی و احساسی تأثیر می گذارد، طراحان داخلی باید درک درستی از چگونگی ترکیب آن با ایده های مفهومی خود داشته باشند. البته طراحی و تأمین میزان گرمایش، سرمایش، سامانه های الکتریکی و لوله کشی از وظایف طراح داخلی نبوده و در این زمینه ها از دیگر متخصصان ساختمان استفاده می شود. طراح، همچون کارگردان فیلم، مفهوم گسترده ای با عنوان «محیط» را هماهنگ می کند و علاوه بر مشخص کردن ویژگی ها و کیفیت های موردنظر، در سازماندهی و پنهان کردن تجهیزاتی مانند هواکشها، رادیاتورها و دستگاه های نور در دکوراسیون داخلی تنظیم محیط، ماهرانه عمل می کند. ایجاد زمینه های طراحی بر اساس توصیه های مندرج در کتاب، به عهده طراح است اما در رأس تمام این مطالب، ضروری ترین مسئله طراحی، توجه به آیندهای پایدار است. ورای شادی حاصل از خرید محصولات و دریافت خدمات، صنعت طراحی باید به تولید منابع و ایده هایی بپردازد که هر پروژه را به فرصتی برای عرضه گزینه های طراحی به جامعه و محیط بدل کند.
نور مصنوعی
یک فضای داخلی هیجان انگیز که شرایط آن به سرعت و با شدت تغییر می کند، به احتمال زیاد تحت تأثیر نور پردازی در طرح داخلی است؛ برای مثال در یک رستوران دنج و امروزی، نورپردازی مصنوعی از شکل طراحی و ویژگیهای فضایی آن خبر می دهد؛ در چنین فضایی بهترین راه برای بهره برداری از نور، به کارگیری سطوح و رنگ های ساده مانند رنگ کرم روشن است به همراه سطوح انعکاسی همچون آینه ها برای بازتاب روشنی شعله شمع ها و نورهای ملایم موجود در فضا. نورپردازی به سبک و شیوه ای خاص با نورپردازی عمومی در تضاد است. نورپردازی عمومی یا کارکردی ( task – lighting ) که کل فضا را به صورت یکنواخت روشن می کند، برای فضاهای اداری انعطاف پذیر مناسب است اما در ایجاد یک زمینه ذهنی برای اغلب فعالیت های انسانی مردود است. با در نظر داشتن عملکردهای خاص هر یک از فضاها، طراح به سادگی می تواند راهکارهای مناسب نورپردازی را تعیین و به این طریق، عملکرد و درک شهودی فضا را در طرح جمع آورد.
نور محیطی، نور عمومی موجود در فضا است که منبع نوری آن تجهیزات نوری مختلف موجود در فضا بوده و هر یک به صورت جداگانه تنظیم می شود. بسته به زمان روز یا میزان نور طبیعی موجود، نور محیطی تغییر کرده و تیره و روشن می شود. نور متمرکز مانند یک نور نقطه ای، به یک اثر هنری، بخشی از جزئیات معماری یا یک قطعه مبلمان تابیده و آن را روشن می کند. نورهای متمرکز غالبا تجهیزاتی با ولتاژ پایین هستند که برای تمرکز بر یک شیء خاص به کار رفته و به صورت دستی تنظیم می شوند. برای جلوگیری از بروز تابش خیره کننده، منبع نور باید با شیء زاویه ۳۰ درجه داشته باشد. نور کانونی، برخلاف منابع نوری محیطی و متمرکز، چشم را به سوی نور در دکوراسیون داخلی خود می کشند، نور در دکوراسیون داخلی مانند لوسترها، دیوارکوب و لامپها. این عناصر تابان در نقاط تمرکز یک فضا قرار گرفته و به نام کانون خیرگی شناخته می شوند. ایجاد تعادل میان نورهای محیطی و نورپردازی کانونی موجب موفقیت نورپردازی خواهد شد. نور کار کردی، روشنایی کافی برای انجام یک فعالیت خاص را فراهم می آورد. در یک فضای اداری معمول، سطوح نوری یکنواخت توسط شبکه ای از لامپهای فلورسنت پخش شده که این نورپردازی با نورهای کارکردی نصب شده در بالای هر میز کار، تکمیل می شود. هر فعالیت نیازمند سطح نورپردازی ویژه ای است که در آیین نامه به آنها اشاره شده است. سطوح نوری در واحد فوت شمع (میزان نور ساطع شده از یک شمع روشن بر سطحی در فاصله یک فوت) اندازه گیری می شود و معادل متریک آن، لوکس (lux) است.
نور فصلی
نور فصلی ارتفاع خورشید همواره در حال تغییر است، زمستان به کمترین زاویه و تابستان به بالاترین زاویه نسبت به افق می رسد چنان که هنگام زمستان نور روز و گرمای بیشتری به درون فضا نفوذ می کند. در بهترین نور در دکوراسیون داخلی حالت، طراح باید تابش آفتاب به درون فضا را در طول دوره یک ساله مورد مشاهده قرار دهد و میزان آفتاب و سایه را در زمان های صبح، ظهر و غروب، همزمان با تغییر موقعیت فصلی آن، مورد توجه قرار دهد تا در اثر این مشاهدات، نور طبیعی ناشی از حرکت خورشید در هر موقعیت زمانی و مکانی در طول سال پیش بینی گردد.
تنظیم نور
نور طبیعی به سه روش تنظیم می شود: نور در دکوراسیون داخلی افزودن تمهیداتی همچون کرکره ها، پرده ها و سایبان ها، استفاده از برخی انواع شیشه؛ شکل بندی بازشوها. در فناوریهای نوین، شیشه را به نحوی مورد پردازش قرار می دهند که به عنوان یک سیستم پالاینده نور عمل کند؛ همچنین پوشش هایی برای شیشه در نظر گرفته می شود تا نور واردشده به فضا، خصوصا پرتوهای ماورای بنفش را پالایش و کاهش دهد. نور در دکوراسیون داخلی علاوه بر آن، موقعیت و نوع طراحی یک روزن به شدت بر کیفیت نوری فضا تأثیر می گذارد؛ پنجره هایی که در س طح سقف یا دیوار اتاق قرار می گیرند، با افزایش سطح روشنی و کاهش تضاد نوری، تمام سطح اتاق را روشن می کنند. همچنین با ایجاد دیرک های عمودی و افقی در دیوارهای محیطی و قفسه بندی جداره ها، نور انعکاس یافته به درون اتاق و سایه اندازی روی جداره ها افزایش می یابد که برای افزایش نور انعکاسی فضای داخلی، اغلب این چهارچوب ها مایل می شوند.
در پروژه های طراحی داخلی ، کیفیت نور طبیعی به صورت عمومی و فارغ از تعامل با ایده مفهوم طرح مورد ملاحظه قرار می گیرد. تنظیم میزان نور طبیعی، ورود و یا مسدود نمودن مسیر آن مؤثرترین راهبردهای طراحی است. نور یک جزء قدرتمند از محیط است که در گرایش های ذات افراد، موجب انگیزش واکنشهایی احساسی و شهودی می شود. هماهنگی میان فضاها و تنظی توالی آنها برای دستیابی به یک اتاق روشن، به منظور روشن کردن ذهن کاربران فضا است چنان که مطالعات نشان می دهد روشنایی طبیعی، بهره وری در محیطهای کاری و آموزشی را افزایش می دهد. ورای کارایی و حس شاعرانه ناشی از نور طبیعی، یک طرح موفق نیازمند کاربرد دقیق و هوشمندانه نور است به نحوی که موجب خیرگی، ایجاد سطوح روشن آزاردهنده و تولید گرما نشود.
شرایط محیطی برای خلق یک طرح بهینه با نور طبیعی، طراح باید از جهت گیری اتاق ها برای دریافت نور خورشید و نحوه شکل گیری به محیط خارجی مجاور هر فضا، آگاهی کافی داشته باشد؛ برای مثال، یک اتاق با – پنجره های رو به جنوب در نیمکره شمالی-م. ممکن است از سایه یک درخت برگریز برای کاهش ” نور و پالايه (filter) نور خورشید بهره ببرد که میزان نور عبوری از آن در فصل های مختلف سال، متفاوت باشد؛ به طور مشابه ممکن است یک اتاق با پنجره های رو به شمال، دیوار یا عناصری در چشم انداز خود داشته باشد که نور دریافتی از جنوب را به درون اتاق انعکاس دهد.
جهت گیری خورشید و عملکرد آن فعالیت های جاری در یک فضا تعیین می کند که کدام جهت از نور طبیعی موردنیاز است. اتاق های رو { به جنوب با بهترین جهت گیری، برای اغلب فعالیت ها مناسب هستند زیرا سازگارترین نور را در طول یک روز دریافت می کنند. در مقابل، اتاقی با پنجره رو به شمال تنها نورهای پراکنده را می پذیرد که آن : را به موقعیتی مطلوب برای کارگاه های هنری بدل می کند؛ همچنین اتاق رو به شمال موقعیت مناسبی برای رایانه ها است زیرا میزان انعکاس بر روی نمایشگرها به حداقل می رسد اما اگر اتاق رایانه در جبهه جنوبی قرار گرفت، به عنوان بخش مهمی از ایده مفهومی در طراحی فضا، باید تمهیداتی برای بازشوها در نظر گرفته شود. بازشوهای رو به غرب، نور خورشید را با زاویه ای بسیار پایین نسبت به افق دریافت می کنند که فضای مناسبی را برای نهار خوری و پذیرایی فراهم می کند نور در دکوراسیون داخلی اما لازم است تمهیدات لازم برای پنجره ها لحاظ شود تا از شدت نفوذ نور مستقیم غروب به درون فضا کاسته شود. بازشوهای رو به شرق که پرتوهای بامدادی را می پذیرند، موقعیتی مناسب برای صبحانه خوری در خانه و یا قهوه خوری در یک محیط کاری ایجاد می کنند. جهت گیری بازشوی اتاق خواب نیز تمهیدات ویژه ای را برای پنجره ها خصوصا پنجره های غربی می طلبد.